Ale jak działać? Na czym się skupić? I czy tylko inteligencja emocjonalna pozwala liderom przygotować się dziś na wyzwania jutra? Odpowiedzi można podsumować 1 zdaniem: rozwój umiejętności świadomego lidera. I tu pojawia się kolejne pytanie: świadome przywództwo – czyli jakie? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Jakie są kluczowe umiejętności świadomego lidera?

Wiele słyszymy i czytamy o korzyściach jakie niesie za sobą AI i rozwój technologii, ale co ciekawe w wielu opracowaniach i artykułach inteligencja emocjonalna podkreślana jest jako nasz “ludzki” wyróżnik. Coś, czego AI w najbliższej przyszłości nie rozwinie, a co będzie potrzebne.

Dlaczego? Żyjemy w czasach VUCA, ciągłej, czasem nieprzewidywalnej zmiany, a odnalezienie się w tym świecie wymaga samoświadomości i odporności psychicznej. I dużej dozy inteligencji emocjonalnej. Zastanawiając się nad swoją inteligencją emocjonalną możesz zadać sobie kilka pytań dla autorefleksji:

• Czy jako lider potrafię rozpoznać i nazwać emocje, które mi towarzyszą w ciągu dnia?
• Czy umiem te emocje wyrazić i nimi zarządzać, w razie potrzeby?
• Czy dostrzegam emocje innych?
• Czy umiem nimi zarządzać? Rozśmieszyć, uspokoić, przywrócić powagę sytuacji etc.?

Na przestrzeni lat wielokrotnie prowadziłam warsztaty i wdrażałam programy rozwojowe dla liderów i managerów, gdzie jednym z elementów naszej pracy było indywidualne badanie inteligencji emocjonalnej. W każdy jednym przypadku wyniki dawały do myślenia i otwierały przestrzeń na większy wgląd w siebie i pracę nad sobą. Umiejętność rozwoju inteligencji emocjonalnej była, jest i będzie dźwignią dla świadomego przywództwa.

Dynamiczna czyli jaka? Nie chodzi tu o umiejętność nawigowania i szybkiego reagowania w gąszczu social media i komunikatorów firmowych. Dynamiczna komunikacja tak naprawdę skupia się na tobie, na twojej uważności na własne reakcje i umiejętności adaptacji tonu, stylu komunikatu do sytuacji i odbiorcy.

Przykład? Może poniedziałek nie należy do twoich ulubionych dni tygodnia, nic ci nie wychodzi, zawsze coś pójdzie nie tak, nie masz cierpliwości do słuchania innych … Możliwy efekt? Pracownik, który po raz pierwszy odważy się podejść do ciebie z prośbą o pomoc usłyszy Twój zmęczony, znudzony głos mówiący sucho “Nie teraz”. Ale rozwijając umiejętność dynamicznej komunikacji mółgbyś również dostroić komunikat, przywitać z uśmiechem i z większą dozą energii odpowiedzieć “Dziękuję, że pytasz. Możemy się temu przyjrzeć razem – za pół godziny będę miał czas. Porozmawiamy wtedy, dobrze?”

Kilka pytań, nad którymi już dziś możesz się zastanowić:

• Czy jestem świadom jakie mechanizmy kierują moją umiejętnością komunikacji?
• Czy jestem świadom z jaką energią się komunikuję (destruktywną, wzmacniającą, a może mieszaną?)?
• Czy jestem świadom wpływu mojego stylu komunikacji na zespół?
• Jaki byłby mój idealny obraz jako lidera-komunikatora?

Wielu liderów ma obecnie poczucie zmęczenia i przytłoczenia – ilością wyzwań, ilością zadań, ilością zmian, rosnącą odpowiedzialnością. Często okazuje się, że naszą energię inwestujemy w radzenie sobie z relacjami w pracy, które de facto drenują nas z energii.

W kontekście budowania relacji możesz się zastanowić:

• Współpraca z którymi osobami drenuje cię z energii?
• Gdzie w swoim otoczeniu masz osoby, dzięki którym ładujesz baterie?
• Z jaką energią ty wchodzisz w relacje z innymi i jak na nich oddziaływujesz? Ciągle narzekasz i atmosfera w pokoju “siada”, a może chodzisz wiecznie sfrustrowany i w zespole panuje grobowa cisza? A może wręcz przeciwnie, mimo wyzwań zarażasz innych pozytywną energią i razem szukacie rozwiązań?

Nie sztuką jest nawiązywać relacje – w dobie VUCA, AI i digitalizacji prawdziwą umiejętnością staje się takie budowanie relacji, by nas wzmacniały, a nie drenowały z energii.

• Czy jesteś świadom jakimi metodami wywierasz wpływ przy realizacji zadań i projektów?
• I co ważniejsze: czy rozpoznajesz, jakie wewnętrzne motywy Tobą kierują?

Wywieranie wpływu (influencing others)  łączy się z budowaniem wysokoenergetycznych relacji, gdyż coraz większe znaczenie będzie mieć umiejętność angażowania do działania, a nie narzucania, inspirowania, a nie rozkazywania. Pracując jako lider czy manager na przestrzeni lat rozwijamy swój własny, preferowany styl wywierania wpływu. Patrząc jednak na dynamiczne tempo zmian w środowisku pracy coraz bardziej pożądana staje się świadomość jakimi stylami wywierania wpływu możesz operować jako lider i umiejętność dopasowania stylu do sytuacji.

Temat corporate well-being, pokojów relaksu, masaży w pracy etc. praktycznie nie istniał 10 lat temu (nie licząc imprez integracyjnych, ale te pewnie miały różny skutek dla naszego zdrowia 🙂 ). Dziś każda szanująca się firma dba o te aspekty. Tylko czy jako liderzy korzystamy z tych “dobrodziejstw”, czy pracujemy nadgodziny stawiając pracę ponad nasze zdrowie i dobre samopoczucie.

Można tak ciągnąć przez kilka miesięcy czy lat, ale organizmu nie oszukamy. Pracując jako trener biznesu, mentor i coach widzę, że coraz więcej liderów budzi się ze świadomością, że aby mieć siłę i energię zadbać o swój zespół, potrzebują zadbać o siebie w pierwszej kolejności. Ale kiedy pytam “Co zrobiłeś dzisiaj dla siebie?” czasem zapada cisza…

Oprah Winfrey, Bill Gates, Warren Buffet, Kasia, Tomek, Grzesiek – wszyscy mamy 24 godziny. Ani sekundy mniej. Ani sekundy więcej. Pytanie nie brzmi więc jak zarządzać czasem, a raczej jak zarządzać sobą w czasie, który mamy. Jako lider, jak radzisz sobie z zarządzaniem własnymi zadaniami i zadaniami zespołu?

• Czy czujesz się przytłoczony i pod presją czasu? Z jakiego powodu?
• Jaka jest twoja codzienna rutyna?
• Jakie jest twoje podejście do ustalania priorytetów?
• Jeśli coś odwlekasz, to co tak naprawdę powoduje, że odkładasz rzeczy na później?
• Co musiałoby się zmienić, abyś miał większe poczucie spokoju i równowagi?

Podobnie jak zdrowie i dobre samopoczucie, zarządzanie sobą w czasie i dbanie o poczucie równowagi, a nie przytłoczenia, stanie się koniecznością. Alternatywą jest zbliżenie się o krok do dołączenia do „Klubu wypalenia”, jak wspomniano w jednym z artykułów Forbesa.

Te 2 umiejętności wciąż będą miały ogromne znaczenie dla liderów, ale w nowym kontekście.

• Czy jesteś świadom swoich ograniczających przekonań, założeń i interpretacji w rozwiązywaniu problemów?
• Na ile rozumiesz co kieruje tobą przy podejmowaniu decyzji?
• Planując zadania kierujesz się myśleniem “muszę” czy “chcę”?
• Czy pracujesz w oparciu o tzw. myślenie holograficzne? Innymi słowy, czy korzystasz ze swojej logiki, intuicji i emocji?

Zazwyczaj myśląc o produktywności, rozwiązywaniu problemów czy podejmowaniu decyzji przyglądamy się światu zewnętrznemu i możliwym skutkom naszych działań. W kontekście świadomego przywództwa to wgląd w siebie, a nie tylko patrzenie na świat zewnętrzny, pozwoli Ci w pełni korzystać z zasobów tych umiejętności.

Wracając do pytania z początku mojego artykułu “Czym jest świadome przywództwo” można by odnieść wrażenie, że umiejętności przyszłości dla świadomych liderów skupiają się na tzw. miękkich aspektach przywództwa w połączeniu z dbaniem o zdrowie, dobre samopoczucie i balans. Jednak kluczem do zrozumienia czym jest świadome przywództwo jest docenienie znaczenia autorefleksji, uważności, samoświadomości i myślenia holograficznego (bazującego na twojej intuicji, logice i emocjach).